Blog 2025 Vlinder fotografie door Johannes van Donge

10-05-2025 - Tengere grasjuffer - Ischnura pumilio

Na het succes van gisteren met de Zilveren maan (Boloria selene), wilden we vandaag graag opnieuw op pad. Na wat overleg over de mogelijkheden, viel de keuze op de Tengere grasjuffer (Ischnura pumilio). Dit kleine, sierlijke waterjuffertje zie ik zelden in grote aantallen, dus de hoop op een goede plek met een mooie populatie maakte dit een prima plan.

Om 04:00 stond ik al bij Jordi op de stoep voor een kopje koffie. Iets minder fris dan de dag ervoor, maar gelukkig was Jordi er niet veel beter aan toe. Met een tweede bakkie in de hand stapten we in de auto, klaar voor een rit van ongeveer 45 minuten.

We kwamen aan op een prachtig heideveld, een plek die we zo'n tien jaar geleden ook al eens bezochten. Toch kwam het ons direct weer bekend voor. Na een korte wandeling van een kwartier stonden we op de juiste locatie, en jawel, al snel zagen we grote aantallen Tengere grasjuffers, de meeste rustend aan de pijpenstrootjes.

We zochten ieder een fotogeniek juffertje uit en begonnen met fotograferen. Ik vond een prachtig oranje exemplaar, wat deze soort extra bijzonder maakt. Niet veel later kwam de zon op en kleurde de achtergrond in dezelfde warme tinten. Perfect voor een sfeervol plaatje.

Tengere grasjuffer - Ischnura pumilio

Met de zon inmiddels volledig boven de horizon ging ik op zoek naar een nieuw beeld. Tussen het groene biezen vond ik opnieuw een oranje juffertje. Prachtig hoe dit oranje juffertje afsteekt tegen de groene achtergrond.

Tengere grasjuffer - Ischnura pumilio

Ik pruts nog wat met andere juffertjes, maar besef opeens dat ik nog geen blauw mannetje heb gefotografeerd. Net voor vertrek besluit ik er toch nog eentje te zoeken. Gelukkig vind ik er een die nog in de schaduw hangt en dus mooi rustig is. Snel maak ik nog een paar foto's voordat ook deze juffer er vandoor gaat. Precies op tijd om onze spullen in te pakken en weer richting huis te gaan.

Tengere grasjuffer - Ischnura pumilio

09-05-2025 - Zilveren maan - Boloria selene

Het zou mooi weer worden, deze vrijdagochtend. Ik had Jordi donderdag al even gesproken, en ook hij had tijd. Dus spraken we af om rond half vijf te vertrekken, met als doel: op zoek naar de Zilveren maan (Boloria selene).

Rond kwart over vier stond ik al bij hem op de stoep, zodat we nog even de tijd hadden voor een kopje koffie. Na een minuut of tien stapten we, gewapend met een vers bakkje koffie, de auto in.

Hoewel we nog niet helemaal wakker waren, was het een gezellig ritje. Een uurtje later kwamen we al aan op de plek van bestemming. Het was nog wat schemerig, dus met behulp van een zaklamp gingen we alvast op zoek.

Al snel vonden we een aantal Aardbeivlinders (Pyrgus malvae), maar van de Zilveren maan was nog geen spoor te bekennen. Tot zo’n tien minuten voor zonsopkomst, toen Jordi ineens twee exemplaren ontdekte. Ik begon alvast mijn spullen klaar te zetten terwijl Jordi nog wat verder zocht. Uiteindelijk vond hij er nog drie, maar ik was inmiddels al druk bezig met één van de vlinders. Toen de zon net boven de horizon uitkwam en door de struiken begon te schijnen, ving ik precies een beetje van dat zachte ochtendlicht in de achtergrond. Een kort moment maar precies genoeg voor een eerste foto.

Zilveren maan - Boloria selene

Niet veel later verdween het zonnetje alweer achter een paar grotere bomen. Tijd om op zoek te gaan naar een ander onderwerp. Omdat we eerder ook de nodige Aardbeivlinders hadden gespot, besloot ik daar nog even te kijken.

Toen ik een mooi exemplaar vond, brak het vroege zonlicht precies langs een grote boom door. Snel zette ik mijn camera neer en maakte een handvol foto’s. Helaas veranderde het licht razendsnel, en daarmee verdwenen ook de mooie kleuren. Toch lukte het om een geslaagde foto te maken van dit prachtige tafereel.

Aardbeivlinder - Pyrgus malvae

Hoewel we bijna moesten vertrekken, we moesten natuurlijk nog op tijd terug zijn om aan het werk te gaan, liep ik toch nog even terug naar de plek waar we de Zilveren maan hadden gevonden. De zon kwam net over de struiken en kon elk moment op de vlinder vallen. Ik plaatste mijn camera opnieuw op dezelfde plek als eerder en maakte nog een paar foto's. Toen het zonnetje de vlinder raakte, kleurde het hele beeld warm oranje door het tegenlicht. Een prachtig gezicht. Maar ook dit moment was snel weer voorbij.

Zilveren maan - Boloria selene

Nog enthousiast over het bijzondere licht, pakte ik mijn spullen in en liepen we terug naar de auto. Om acht uur waren we alweer terug in Ermelo. Niet veel later zat ik alweer achter mijn laptop, aan het werk...

30-04-2025 - Icarusblauwtje - Polyommatus icarus

Afgelopen woensdag begon de dag een stuk eerder dan normaal. Terwijl de meeste mensen nog sliepen, stapte ik al in alle vroegte in de auto, camera mee, op zoek naar vlindertjes. Na een rit van ongeveer een uur kwam ik aan op een plek in het zuiden van het land waar ik een dag eerder al even had gekeken. En ik werd niet teleurgesteld. Al snel ontdekte ik tientallen Icarusblauwtjes (Polyommatus icarus).

Ik probeerde in het zachte ochtendlicht wat foto's te maken, maar soms lukt het gewoon niet. Na veel gepruts besloot ik even geduldig te wachten tot de zon opkwam. Toen de zon eindelijk boven de bomen uit kwam, ging een van de Icarusblauwtjes met open vleugels in het eerste zonlicht zitten. Ik maakte snel een paar opnames met de foto hieronder als het resultaat. Niet veel later vloog het vlindertje al weer weg.

Voor mij was dat het sein om mijn spullen in te pakken, weer in de auto te stappen en koers te zetten naar huis, net op tijd om aan mijn werkdag te beginnen.

Icarusblauwtje - Polyommatus icarus

20-04-2025 - Landkaartje - Araschnina levana

Vanochtend werd in uit mezelf om 5 uur wakker. Een half uur later zat ik in de auto, op weg naar het zuiden van Nederland, op zoek naar de eerste Icarusblauwtjes van het seizoen. Ondanks de schitterende omstandigheden werd het toch niet zo'n succes. Ik kon een paar vlindertjes vinden, maar ze zaten op lelijke of onhandige plekken. Dus besloot ik na een uurtje zonder foto's weer terug te rijden.

Thuis liet het weer zich nog steeds van z’n beste kant zien, dus ik besloot nog een korte wandeling te maken door wat veldjes in de buurt. Tot mijn verrassing trof ik daar ineens een prachtig Landkaartje (Araschnina levana) aan. De vlinder zat redelijk mooi en het zachte ochtendlicht was nog prima voor een foto.

Landkaartje - Araschnina levana

Toen de temperatuur opliep, vloog hij weg om nectar te zoeken. Dit gaf me nog mooi de mogelijkheid om ook een foto van de open vleugels te maken. Een geluk bij een ongeluk. Soms vind je het mooiste onverwachts, gewoon dicht bij huis.

Landkaartje - Araschnina levana met open vleugels

12-04-2025 - Oranjetipje - Anthocharis cardamines

Deze ochtend ben ik voor het eerst in lange tijd weer eens gezellig met Jordi op pad geweest om vlinders te zoeken. Om 05:00 uur stond ik bij hem op de stoep voor een kop koffie, waarna we samen een uurtje richting het noorden van het land reden.

Rond 06:00 uur stappen we in het donker uit de auto, klaar voor ons vlinderavontuur. Omdat we verwachten aardig wat tijd nodig te hebben én we klaar willen zitten zodra de zon om 06:45 opkomt, gaan we meteen aan de slag. Met behulp van een zaklamp begint onze zoektocht.

Het eerste half uur levert met moeite één Oranjetipje (Anthocharis cardamines) op. Helaas zit dit exemplaar op een wat minder fotogenieke plek, dus besluiten we verder te zoeken. Jordi kamt een nabijgelegen veldje uit, terwijl ik nog een rondje maak. Met veel moeite vind ik gelukkig nog een vlinder die wat beter mee lijkt te werken.

Snel zet ik mijn spullen klaar en zoek naar de mooiste compositie. Door de vrij dichte mist duurt het even voordat de zon doorbreekt, maar dat komt eigenlijk wel goed uit. Zo heb ik extra tijd om een goede opstelling te vinden. Uiteindelijk ontdek ik een mooi standpunt waarbij de dauwdruppels prachtig reflecteren en de biezen voor wat dynamiek in de achtergrond zorgen.

Als de eerste zonnestralen over het veld glijden, begint het snel op te warmen. Vanaf de achterkant van de Pinksterbloem kruipt een vlieg omhoog, terwijl de vlinder nog rustig slaapt. De vlieg begint zich alvast uitgebreid te wassen en op te warmen. Misschien een klein beetje storend in beeld, maar ik vind het eigenlijk ook wel leuk dat er van alles gebeurt in het beeld.

Als het licht erg hard wordt, pak ik na een uurtje fotograferen mijn spullen weer in. Op een ander veldje kom ik Jordi tegen, die daar verschillende Klein geaderd witjes (Pieris napi) heeft gevonden. Voldaan stappen we weer in de auto en na een welverdiende koffiebreak komen we mooi op tijd weer thuis aan.

Oranjetipje - Anthocharis cardamines

08-04-2025 - Klein koolwitje - Pieris rapae

De eerste vlinders laten zich gelukkig alweer zien! Naar mijn idee zijn er opvallend veel Citroenvlinders (Gonepteryx rhamni) en Dagpauwogen (Inachis io) actief. In mijn tuin zie ik er in ieder geval regelmatig een aantal vrolijk rondfladderen.

Elke keer als ik ze zie vliegen, krijg ik meteen zin om zelf op pad te gaan en naar vlinders te zoeken. Niet alle soorten laten zich makkelijk fotograferen, vooral omdat sommige moeilijk slapend te vinden zijn. Gelukkig zijn de witjes inmiddels ook begonnen met vliegen, en die zijn juist een stuk makkelijker te vinden als ze 's avonds een plekje hebben uitgezocht om te overnachten.

Op een mooie, heldere doordeweekse avond besloot ik eropuit te gaan om in de buurt naar slapende witjes te speuren. Dat bleek nog niet zo eenvoudig, maar na drie kwartier zoeken vond ik uiteindelijk toch twee exemplaren. Eén van de Kleine koolwitjes (Pieris rapae) had een mooi plekje gevonden op een Pinksterbloem om de nacht door te brengen.

Dankzij de kraakheldere hemel kon ik mooi gebruik maken van het licht van de ondergaande zon. Het resultaat is wat anders dan anders, misschien iets aan de donkere kant, maar ik vind dat het wel een fijne voorjaarssfeer uitstraalt.

Klein koolwitje - Pieris rapae

18-01-2025 - Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca met rijp

Ik ben nu al een paar keer op stap geweest om foto's te maken van de Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca. Omdat er weer mist en vorst voorspeld was kon ik het niet laten om toch maar weer een poging te wagen. Jordi ging gezellig mee, en deze keer besloten we eens op een ander plekje te gaan kijken. Na een paar koppen koffie stapten we in de auto om een uurtje later aan te komen op de plek van bestemming.

Vol goede moed stappen we uit de auto en beginnen we met zoeken. Helaas hebben er koeien gelopen op deze plek en is een groot deel van de vegetatie opgegeten of plat getrapt. Het valt dan dus ook niet mee om wat te vinden. Gelukkig vinden we uiteindelijk een paar exemplaren maar helaas zitten ze een beetje onhandig en kan ik er niet heel veel mee.

Om niet met lege handen naar huis te gaan besluit ik toch maar wat close-ups te maken. Dit levert niet hele mooie foto's op, maar het laat wel heel mooi zien hoe dit beestje onder het ijs zit. Ik heb een poging gedaan wat details van de foto te vergroten. Hierdoor kan je goed zien dat alle haartje op de pootjes bedekt zijn met een laagje ijs, ook zit er op het achterlijf een soort van dikke bevroren druppel. Bijzonder dat dit beestje onder deze omstandigheden de winter kan overleven.

Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca met rijp

11-01-2025 - Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca nog een poging

Vorig week dacht ik dat mijn zoektocht naar de Noordse winterjuffer (Sympecma paedisca) wel klaar was. Maar het weerbericht voor die zaterdagochtend zag er veelbelovend uit, dus besloot ik toch even te kijken of ik nog een kans had. Na een belletje met Jordi, die helaas geen tijd had om mee te gaan, twijfelde ik een beetje. Alleen naar het noorden rijden en daar in de kou zitten, leek me niet bepaald aantrekkelijk. Gelukkig wist mijn vrouw me te overtuigen om toch de deur uit te gaan.

Om 06:30 uur werd ik wakker, en na twee kopjes koffie was ik klaar om op pad te gaan. De autoruiten moesten nog even ijsvrij gemaakt worden en ik was vergeten te tanken, dus dat moest ook snel gebeuren. Eenmaal onderweg waren mijn handen al aardig verkleumd, maar tegen 08:30 uur kwam ik weer opgewarmd op mijn bestemming aan. Gelukkig zag het er zelfs beter uit dan ik had verwacht. Alles was bedekt met een prachtig laagje rijp en het was mooi helder.

Na een korte wandeling ontdekte ik de juffer die ik vorige week ook al had gefotografeerd. Hij hing nog steeds aan hetzelfde takje, alleen gedraaid. Dit was eigenlijk perfect, want de opkomende zon zou nu voor mooi tegenlicht kunnen zorgen. In plaats van verder te zoeken, besloot ik mijn spullen snel in te stellen en begon ik met fotograferen. De eerste foto's waren oké, maar niet beter als die van de week ervoor.

Toen de zon eindelijk boven de horizon verscheen, kwam er helaas een boom tussen de zon en mij in, waardoor het licht al snel weer verdwenen was. Geduldig wachtte ik tot de zon verder was gedraaid, wat langer duurde dan ik had gehoopt. Uiteindelijk was het dan zover: de zon stond precies waar ik hem wilde hebben en de ijskristallen schitterden prachtig in het licht. Met een enorme dosis enthousiasme maakte ik talloze foto's, die naar mijn idee allemaal prachtig waren. Toen het licht te hard werd, besloot ik mijn spullen weer in te pakken en aan de terugreis te beginnen.

Thuis aangekomen zette ik de bijna 300 gemaakte foto's op mijn computer. Ik was benieuwd naar de resultaten en scrolde meteen naar de beelden waar ik eerder zo enthousiast over was. Helaas viel het resultaat nogal tegen. De meeste foto's waren fletser dan ik had verwacht en op de beelden van verderaf waren de ijskristallen nauwelijks zichtbaar. Een beetje teleurgesteld scrolde ik nog even door de eerder genomen foto's en vond ik tussen de foto's twee beelden die precies op het juiste moment waren genomen: toen het eerste zonlicht op de ijskristallen viel. Dit zorgde voor prachtige regenboogreflecties in de achtergrond. Dat samen met de mooie beige kleuren, de structuur van de grassprieten en natuurlijk de prachtig berijpte Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca maakt naar mijn smaak een prachtig plaatje. Eindelijk had ik een foto van de Noordse winterjuffer gemaakt waar ik weer eens tevreden mee was.

Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca

04-01-2025 - Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca

Het weerbericht voor deze zaterdag ochtend zag er grauw uit, maar met een redelijke kans op rijp. Vorige week was ik ook al op zoek geweest naar de Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca, maar toen was er ondanks de kou geen rijp te zien. Op zich dus een leuke optie om nog eens op hetzelfde plekje te kijken. Jordi zag het ook wel zitten om nog een poging te wagen en dus stond ik om half acht op de stoep om eerst een kopje koffie t drinken en vervolgens richting het noorden te rijden.

Eenmaal in de auto stond de thermometer in Ermelo nog op plus 1 graad, en dus was het een beetje afwachten hoe het noordelijker zou zijn. Redelijk snel daalde de temperatuur tot rond het vriespunt, maar halverwege de rit kwamen we onder een dikke laag bewolking terecht en steeg de temperatuur weer naar boven nul. Toen we uiteindelijk nog maar een paar kilometer van onze eindbestemming waren, gaf de thermometer min 1 graad aan, ook de bermen waren hier mooi wit van de rijp.

We parkeerden de auto en liepen in een minuut of tien naar de juiste plek toe. Ik verwachte dezelfde Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca als afgelopen week te fotograferen maar deze was al niet meer te vinden. Ook anderen zaten niet meer op hetzelfde takje als afgelopen week, of misschien waren ze gewoon dieper weg gekropen in de vegatatie. Na veel langer zoeken dan de vorige keer, vinden we gelukkig toch nog wel een handje vol juffertjes. De meesten zitten weggekropen in grote stuiken heide, wat fotograferen lastig maakt. Na een uur alle takje uitgeplozen te hebben vind ik ook een juffertje op een takje van het Pijpestrootje. Voordat het weer te warm wordt en de rijp smelt maak ik hier foto's van. Het wordt een lekker fris plaatje van een mooi berijpte Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca.

Al snel beginnen de ijskristallen op de takjes en het juffertje te smelten. Voor ons zit deze mooie ochtend er weer op, we pakken onze spullen weer in, en rijden weer gezellig terug naar huis. Wie weet komt er deze winter nog wel eens een kans.

Noordse winterjuffer - Sympecma paedisca